update pj 1.3 #62

content/atthakatha/paramatthajotika/103.md

@@ -616,33 +616,27 @@ Tattha **dhanānī** ti muttā-maṇi-veḷuriya-saṅkhasilā-pavāḷa-rajata-
 
 #### 61
 
-Saṅgo eso ti kā uppatti? Bārāṇasiyaṃ kira Pādalolabrahmadatto nāma rājā ahosi. So pāto va yāguṃ vā bhattaṃ vā bhuñjitvā tīsu pāsādesu tividhanāṭakāni passati. Tividhanāṭakānī ti kira pubbarājato āgataṃ, anantararājato āgataṃ, attano kāle uṭṭhitan ti. So ekadivasaṃ pāto va daharanāṭakapāsādaṃ gato. Tā nāṭakitthiyo “rājānaṃ ramāpessāmā” ti Sakkassa devānam Indassa accharāyo viya atimanoharaṃ nacca-gīta-vāditaṃ payojesuṃ. Rājā “anacchariyam etaṃ daharānan” ti asantuṭṭho hutvā majjhimanāṭakapāsādaṃ gato. Tā pi nāṭakitthiyo tath’eva akaṃsu. So tatthāpi tath’eva asantuṭṭho hutvā mahānāṭakapāsādaṃ gato. Tā pi nāṭakitthiyo tath’eva akaṃsu. Rājā dve tayo rājaparivaṭṭe atītānaṃ tāsaṃ mahallakabhāvena aṭṭhi-kīḷana-sadisaṃ naccaṃ disvā gītañ ca amadhuraṃ sutvā punad eva daharanāṭakapāsādaṃ, puna majjhimanāṭakapāsādan ti evaṃ vicaritvā katthaci asantuṭṭho cintesi “imā nāṭakitthiyo Sakkaṃ devānam Indaṃ accharāyo viya maṃ ramāpetukāmā sabbathāmena nacca-gīta-vāditaṃ payojesuṃ, svāhaṃ katthaci asantuṭṭho lobham eva vaḍḍhemi, lobho ca nām’esa apāyagamanīyo dhammo, handāhaṃ lobhaṃ niggaṇhāmī” ti rajjaṃ pahāya pabbajitvā vipassanto paccekabodhiṃ sacchikatvā imaṃ udānagāthaṃ abhāsi
+Saṅgo eso ti kā uppatti? Bārāṇasiyaṃ kira Pādalolabrahmadatto nāma rājā ahosi. So pāto va yāguṃ vā bhattaṃ vā bhuñjitvā tīsu pāsādesu tividhanāṭakāni passati. Tividhanāṭakānī ti kira pubbarājato āgataṃ, anantararājato āgataṃ, attano kāle uṭṭhitan ti. So ekadivasaṃ pāto va daharanāṭakapāsādaṃ gato. Tā nāṭakitthiyo “rājānaṃ ramāpessāmā” ti Sakkassa devānam Indassa accharāyo viya atimanoharaṃ nacca-gīta-vāditaṃ payojesuṃ. Rājā “anacchariyam etaṃ daharānan” ti asantuṭṭho hutvā majjhimanāṭakapāsādaṃ gato. Tā pi nāṭakitthiyo tath’eva akaṃsu. So tatthāpi tath’eva asantuṭṭho hutvā mahānāṭakapāsādaṃ gato. Tā pi nāṭakitthiyo tath’eva akaṃsu. Rājā dve tayo rājaparivaṭṭe atītānaṃ tāsaṃ mahallakabhāvena aṭṭhi-kīḷana-sadisaṃ naccaṃ disvā gītañ ca amadhuraṃ sutvā punad eva daharanāṭakapāsādaṃ, puna majjhimanāṭakapāsādan ti evaṃ vicaritvā katthaci asantuṭṭho cintesi “imā nāṭakitthiyo Sakkaṃ devānam Indaṃ accharāyo viya maṃ ramāpetukāmā sabbathāmena nacca-gīta-vāditaṃ payojesuṃ, svāhaṃ katthaci asantuṭṭho lobham eva vaḍḍhemi, lobho ca nām’esa apāyagamanīyo dhammo, handāhaṃ lobhaṃ niggaṇhāmī” ti rajjaṃ pahāya pabbajitvā vipassanto paccekabodhiṃ sacchikatvā imaṃ udānagāthaṃ abhāsi.
 
-> “Saṅgo eso parittam ettha sokhyaṃ, app’assādo dukkham ettha bhiyyo,  
-> Gaḷo eso iti ñatvā matimā, eko care khaggavisāṇakappo” ti.
+Tass’attho **saṅgo eso** ti attano upabhogaṃ niddisati. So hi sajjanti tattha pāṇino kaddame paviṭṭho hatthī viyā ti **saṅgo**. **Parittam ettha sokhyan** ti ettha pañcakāmaguṇūpabhogakāle viparītasaññāya uppādetabbato kāmāvacara-dhamma-pariyāpannato vā lāmakaṭṭhena sokhyaṃ parittaṃ, vijjuppabhāya obhāsita-nacca-dassana-sukhaṃ viya ittaraṃ tāvakālikan ti vuttaṃ hoti. **App’assādo dukkham ettha bhiyyo** ti ettha ca yvāyaṃ
 
-Tass’attho **saṅgo eso** ti attano upabhogaṃ niddisati. So hi sajjanti tattha pāṇino kaddame paviṭṭho hatthī viyā ti **saṅgo**. **Parittam ettha sokhyan** ti ettha pañcakāmaguṇūpabhogakāle viparītasaññāya uppādetabbato kāmāvacaradhammapariyāpannato vā lāmakaṭṭhena sokhyaṃ parittaṃ, vijjuppabhāya obhāsita-nacca-dassana-sukhaṃ viya ittaraṃ, tāvakālikan ti vuttaṃ hoti. **App’assādo dukkham ettha bhiyyo** ti ettha ca yvāyaṃ
+> “Yaṃ kho, bhikkhave, ime pañca kāmaguṇe paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, ayaṃ kāmānaṃ assādo” ti <small>(ma. ni. 1.166)</small>
 
-> “yaṃ kho, bhikkhave, ime pañca kāmaguṇe paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, ayaṃ kāmānaṃ assādo” ti <small>(ma. ni. 1.166)</small>
+vutto, so yad idaṃ
 
-vutto. So yad idaṃ
+> “Ko ca, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo? Idha, bhikkhave, kulaputto yena sippaṭṭhānena jīvikaṃ kappeti, yadi muddāya, yadi gaṇanāyā” ti <small>(ma. ni. 1.167)</small>
 
-> “ko ca, bhikkhave, kāmānaṃ ādīnavo? Idha, bhikkhave, kulaputto yena sippaṭṭhānena jīvikaṃ kappeti, yadi muddāya, yadi gaṇanāyā” ti <small>(ma. ni. 1.167)</small>
-
-evam ādinā nayen’ettha dukkhaṃ vuttaṃ. Taṃ upanidhāya appo udakabindumatto hoti. Atha kho dukkham eva bhiyyo bahu, catūsu samuddesu udakasadisaṃ hoti. Tena vuttaṃ “app’assādo dukkham ettha bhiyyo” ti. **Gaḷo eso** ti assādaṃ dassetvā ākaḍḍhanavasena baḷiso viya, eso yad idaṃ pañca kāmaguṇā. **Iti ñatvā matimā** ti evaṃ ñatvā buddhimā paṇḍito puriso sabbam p’etaṃ pahāya eko care khaggavisāṇakappo ti.
+evam ādinā nayen’ettha dukkhaṃ vuttaṃ, taṃ upanidhāya appo udakabindumatto hoti, atha kho dukkham eva bhiyyo bahu, catūsu samuddesu udakasadisaṃ hoti, tena vuttaṃ “app’assādo dukkham ettha bhiyyo” ti. **Gaḷo eso** ti assādaṃ dassetvā ākaḍḍhanavasena baḷiso viya, eso yad idaṃ pañca kāmaguṇā. **Iti ñatvā matimā** ti evaṃ ñatvā buddhimā paṇḍito puriso sabbam p’etaṃ pahāya eko care khaggavisāṇakappo ti.
 
 {{<eop>}}Saṅgagāthāvaṇṇanā samattā.{{</eop>}}
 
 #### 62
 
-Sandālayitvānā ti kā uppatti? Bārāṇasiyaṃ kira Anivattabrahmadatto nāma rājā ahosi. So saṅgāmaṃ otiṇṇo ajinitvā aññaṃ vā kiccaṃ āraddho aniṭṭhapetvā na nivattati, tasmā naṃ evaṃ sañjāniṃsu. So ekadivasaṃ uyyānaṃ gacchati. Tena ca samayena vanadāho uṭṭhāsi. So aggi sukkhāni ca haritāni ca tiṇādīni dahanto anivattamāno eva gacchati. Rājā taṃ disvā tap-paṭibhāga-nimittaṃ uppādesi. “Yathāyaṃ vanadāho, evam eva ekādasavidho aggi sabbasatte dahanto anivattamāno va gacchati mahādukkhaṃ uppādento, kudāssu nāmāham pi imassa dukkhassa nivattanatthaṃ ayaṃ aggi viya ariyamaggañāṇagginā kilese dahanto anivattamāno gaccheyyan” ti?
-
-Tato muhuttaṃ gantvā kevaṭṭe addasa nadiyaṃ macche gaṇhante. Tesaṃ jālantaraṃ paviṭṭho eko mahāmaccho jālaṃ bhetvā palāyi. Te “maccho jālaṃ bhetvā gato” ti saddam akaṃsu. Rājā tam pi vacanaṃ sutvā tap-paṭibhāga-nimittaṃ uppādesi “kudāssu nāmāham pi ariyamaggañāṇena taṇhādiṭṭhijālaṃ bhetvā asajjamāno gaccheyyan” ti. So rajjaṃ pahāya pabbajitvā vipassanaṃ ārabhitvā paccekabodhiṃ sacchākāsi, imañ ca udānagāthaṃ abhāsi
+Sandālayitvānā ti kā uppatti? Bārāṇasiyaṃ kira Anivattabrahmadatto nāma rājā ahosi. So saṅgāmaṃ otiṇṇo ajinitvā aññaṃ vā kiccaṃ āraddho aniṭṭhapetvā na nivattati, tasmā naṃ evaṃ sañjāniṃsu. So ekadivasaṃ uyyānaṃ gacchati. Tena ca samayena vanadāho uṭṭhāsi. So aggi sukkhāni ca haritāni ca tiṇādīni dahanto anivattamāno eva gacchati. Rājā taṃ disvā tappaṭibhāga-nimittaṃ uppādesi “yathāyaṃ vanadāho, evam eva ekādasavidho aggi sabbasatte dahanto anivattamāno va gacchati mahādukkhaṃ uppādento, kudāssu nāmāham pi imassa dukkhassa nivattanatthaṃ ayaṃ aggi viya ariyamaggañāṇagginā kilese dahanto anivattamāno gaccheyyan” ti?
 
-> “Sandālayitvāna saṃyojanāni, jālaṃ va bhetvā salil’ambucārī,  
-> Aggīva daḍḍhaṃ anivattamāno, eko care khaggavisāṇakappo” ti.
+Tato muhuttaṃ gantvā kevaṭṭe addasa nadiyaṃ macche gaṇhante. Tesaṃ jālantaraṃ paviṭṭho eko mahāmaccho jālaṃ bhetvā palāyi. Te “maccho jālaṃ bhetvā gato” ti saddam akaṃsu. Rājā tam pi vacanaṃ sutvā tappaṭibhāga-nimittaṃ uppādesi “kudāssu nāmāham pi ariyamaggañāṇena taṇhādiṭṭhijālaṃ bhetvā asajjamāno gaccheyyan” ti. So rajjaṃ pahāya pabbajitvā vipassanaṃ ārabhitvā paccekabodhiṃ sacchākāsi, imañ ca udānagāthaṃ abhāsi.
 
-Tassā dutiyapāde **jālan** ti suttamayaṃ vuccati. **Ambū** ti udakaṃ, tattha caratī ti **ambucārī**, macchass’etaṃ adhivacanaṃ. Salile ambucārī **salil’ambucārī**, tasmiṃ nadīsalile jālaṃ bhetvā ambucārī vā ti vuttaṃ hoti. Tatiyapāde **daḍḍhan** ti daḍḍhaṭṭhānaṃ vuccati. Yathā aggi daḍḍhaṭṭhānaṃ puna na nivattati, na tattha bhiyyo āgacchati, evaṃ maggañāṇagginā daḍḍhaṃ kāmaguṇaṭṭhānaṃ anivattamāno tattha bhiyyo anāgacchanto ti vuttaṃ hoti. Sesaṃ vuttanayam evā ti.
+Tassā dutiyapāde **jālan** ti suttamayaṃ vuccati. Ambū ti udakaṃ, tattha caratī ti ambucārī, macchass’etaṃ adhivacanaṃ, salile ambucārī **salil’ambucārī**, tasmiṃ nadīsalile jālaṃ bhetvā ambucārī vā ti vuttaṃ hoti. Tatiyapāde **daḍḍhan** ti daḍḍhaṭṭhānaṃ vuccati. Yathā aggi daḍḍhaṭṭhānaṃ puna na nivattati, na tattha bhiyyo āgacchati, evaṃ maggañāṇagginā daḍḍhaṃ kāmaguṇaṭṭhānaṃ anivattamāno tattha bhiyyo anāgacchanto ti vuttaṃ hoti. Sesaṃ vuttanayam evā ti.
 
 {{<eop>}}Sandālanagāthāvaṇṇanā samattā.{{</eop>}}